Το κράτος μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία, έχει λάβει μια σειρά από παραχωρήσεις και υποσχέσεις από την υποψήφια Σουηδία, προκειμένου να άρει τη μακροχρόνια αντίθεσή της στην ένταξη της Στοκχόλμης στη Συμμαχία, που υποβλήθηκε για πρώτη φορά πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, τον Ιούλιο του 2022.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία, φαινομενικά ουδέτερα αλλά δυτικά ευθυγραμμισμένα κράτη, κλήθηκαν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ τον περασμένο Ιούνιο μετά τη μεγάλης κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία εν μέσω ανησυχιών στα βόρεια και βαλτικά κράτη για περαιτέρω επιθετικότητα από τη Μόσχα. Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους η Φινλανδία εντάχθηκε επίσημα στο ΝΑΤΟ ως 31αγ μέλος.
Ωστόσο, η Τουρκία και η Ουγγαρία, μέλος του ΝΑΤΟ, αντιτάχθηκαν, για λόγους τόσο ευθυγραμμισμένους όσο και χωριστούς, στην ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία. Τόσο η Τουρκία όσο και η Ουγγαρία έχουν ισχυρούς δεσμούς με τη Ρωσία, με τις τρεις χώρες να ηγούνται από λαϊκιστές ισχυρούς άνδρες.
Η Τουρκία ειδικότερα ήθελε να αποσπάσει ευνοϊκούς όρους για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ένα ξεκάθαρο παιχνίδι ρεαλπολιτικής που παίζεται από ένα κράτος που ισορροπεί τις προτεραιότητές του ανάλογα με το τι θεωρεί το καθεστώς του ως προς το εθνικό συμφέρον της Άγκυρας.
Σε μια απελευθέρωση του ΝΑΤΟ δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουλίουοι παραχωρήσεις και οι δεσμεύσεις που κέρδισε η Τουρκία να εγκαταλείψει τις αντιρρήσεις της για τις ελπίδες ένταξης της Σουηδίας αποκαλύφθηκαν, αναφέροντας με λεπτομέρεια τεράστια ασφάλεια, οικονομικά και πολιτικά κέρδη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, από την τελευταία σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, η Σουηδία και η Τουρκία «συνεργάστηκαν στενά για να αντιμετωπίσουν» αυτά που περιγράφηκαν ως «νόμιμες ανησυχίες για την ασφάλεια» της Άγκυρας.
Ως μέρος της διαδικασίας, η Σουηδία τροποποίησε το σύνταγμά της, άλλαξε τους νόμους της, επέκτεινε την αντιτρομοκρατική της συνεργασία κατά του PKK (ένα εθνοτικό κουρδικό κίνημα που η Τουρκία θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση) και επανέλαβε τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, όλα τα βήματα που ορίζονται στο Τριμερές Μνημόνιο που συμφωνήθηκε το 2022.
Τα κέρδη της Τουρκίας δεν σταματούν εκεί, με την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ να προσθέτει ότι η Σουηδία και η Τουρκία συμφώνησαν επίσης να «εντείνουν την οικονομική συνεργασία» μέσω της Μικτής Οικονομικής και Εμπορικής Επιτροπής Τουρκίας-Σουηδίας (JETCO).
Μια περαιτέρω, τελική, δέσμευση θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το κερασάκι στην τούρτα της παραχώρησης, με τη Σουηδία να «υποστηρίξει ενεργά τις προσπάθειες για την αναζωογόνηση της διαδικασίας ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ», συμπεριλαμβανομένου του εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας και της απελευθέρωσης των βίζα.
Η Τουρκία μπορεί ακόμα να ακυρώσει τη συμφωνία
Σχόλιο από τη δεξαμενή σκέψης του Ατλαντικού Συμβουλίου επεσήμανε επίσης τα κέρδη της Τουρκίας στη στάση της κατά της Σουηδίας, με τον Rich Outzen, μη κάτοικο ανώτερο συνεργάτη και πρώην στρατιωτικό και πολιτικό σύμβουλο στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, να το περιγράφει ως «τυπικό [Turkish President Recep Tayip] Ο Ερντογάν κινείται για να πάρει μια μαξιμαλιστική θέση σε μια διαπραγμάτευση υψηλού διακυβεύματος, να δείξει ετοιμότητα να περπατήσει και μετά να συμβιβαστεί για πρόοδο σε βασικά αιτήματα».
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι η Τουρκία θα μπορούσε να είχε κερδίσει μια φημολογούμενη παραχώρηση από τις ΗΠΑ για την απόκτηση νέων μαχητικών F-16 τέταρτης γενιάς, κάτι που θα θεωρούνταν μεγάλο πραξικόπημα μετά την απόλυση της Άγκυρας από την υπό την ηγεσία των ΗΠΑ Πρόγραμμα μαχητικών stealth F-35 το 2019 εν μέσω ανησυχιών σχετικά με τη χρήση του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 από τον τουρκικό στρατό.
Ωστόσο, υπάρχει ένα ακόμη εμπόδιο προς διαπραγμάτευση καθώς η συμφωνία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αποστέλλεται στο κοινοβούλιο της Τουρκίας για έγκριση. Έχοντας κερδίσει πρόσφατα τις γενικές εκλογές, ο Πρόεδρος Ερντογάν, ο οποίος έχει ξαναγράψει το σύνταγμα της χώρας για να εδραιώσει περαιτέρω την εξουσία του, θα μπορέσει ενδεχομένως να κερδίσει περαιτέρω παραχωρήσεις από το ΝΑΤΟ και τη Σουηδία.
Ο Christopher Skaluba, διευθυντής της Πρωτοβουλίας Διατλαντικής Ασφάλειας του Κέντρου Scowcroft και πρώην κύριος διευθυντής ευρωπαϊκής και ΝΑΤΟϊκής πολιτικής στο Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, είπε ότι υπήρξε μια «μη μηδενική αλλαγή» σε κάποια παρεμβατική περίσταση, όπως μια άλλη δημόσια καύση Κορανίου στη Σουηδία, θα μπορούσε να «χρησιμοποιήσει ως πρόσχημα» για να εκτροχιάσει ξανά τη διαδικασία.
«Θέλω να είμαι αισιόδοξος, αλλά ανησυχώ που έχω ξαναδεί αυτή την ταινία», δήλωσε ο Skaluba.